پایان نامه وظایف دال و معیارهای گزینش مسئولین طبقات مختلف اجتماع از دیدگاه نهج البلاغه در 132 صفحه فایل ورد قابل ویرایش با فرمت doc

توضیحات پایان نامه مورد نظر

 

پایان نامه کارشناسی با فرمت doc در پنج فصل

 

چکیده فارسی

 

متن فارسی هر فصل با فونت B lotus و فرمت ورد و قابل ویرایش

 

فهرست مطالب دارد

 

تعداد صفحات: 132

 

منابع فارسی و انگلیسی به شیوه APA

 

خلاصه ای از پایان نامه:

فهرست مطالب

 

 

چکیده

 

مقدمه

 

بخش اول

 

فصل اول: کلیات بخش

 

       الف: توضیح واژه‌های کلیدی

 

فصل دوم

 

      معرفی نهج البلاغه فیض الاسلام

 

بخش دوم

 

     فصل اول: اساسی ترین اهداف و وظایف حکومت اسلامی

 

     فصل دوم: صفات و مشخصات و الیان

 

     فصل سوم: وظایف کلی و الیان در برابر مردم

 

-         خطوط اصلی وظایف

 

-         خواص و مشخصات و وظایف دالی در ارتباط درآن

 

-         وظایف والیان درقبال عیوب مردم

 

     فصل چهارم: وزرا و مشاوران حکومت

 

     فصل پنجم: حقوق ملت

 

-         اصول کلی

 

-         شناخت طبقات جامعه

 

-          اهداف و مأموریت‌‌های ارتش اسلامی

 

چکیده:

 

از آنجا که بعد از رسول خدا (ص) از جمع ائمه معصومین (ع) تنها حضرت علی (ع) موفق به تشکیل حکومت اسلامی‌شده است لذا این حکومت نمونه و سرمشق خوب برای همه عدالت خواهان و مدعیان حکومت دینی است تا با اقتدا به آن امام همام بتوانند حداقل در راه آن حضرت هر چند اندک حرکت کنند چرا که ایشان خود فرموده اند « که عمل کردن مانند من ممکن نیست » اما حرکت در مسیر ایشان آرزوی است که بر دل هر عدالت خواهی نقش بسته است لذا در این مقاله تلاش شده است با بهره برداری اندک از آیات کریم قرآن و با اتکای بیشتر بر فرمایشات مولا و اشاره کوتاهی به اساسی ترین اهداف و وظایف حکومت اسلامی‌شامل :

 

1 – جمع آوری مالیات‌های کشور

 

2 – جهاد و مبارزه پیگیر با کلیه دشمنان ( ائم از داخلی و خارجی )

 

3 – تنظیم برنامه و اقدام جدی برای ایجاد جامعه صالح

 

4 – تنظیم برنامه و اقدام برای عمران و آبادانی شهرها

 

اشاره برای رسیدن به این اهداف به مشخصات افرادی که باید این مهم را به انجام برسانند شامل 9 صفت از جمله: پروا پیشه بودن در برابر خداوند، مقدم داشتن اطاعت خداوند برهرطاعتی، تسلط برهوای نفس و پیروی از اوامر خداوند که در قرآن آمده است. پیروی کند آنچه را که خداوند در کتابش قرآن به آن امر کرده است. بر هوای نفس مسلط باشد و …. بیان شده است و سپس وظایف والیان در برابر مردم شامل :

 

خطوط اصلی وظایف از جمله : قلب خود را برای مردم سرشار از رحمت کند .در مورد ایشان ، دوستی و لطف داشته باشد و ….

 

و سپس وظایف والیان در قبال عیوب مردم از جمله: عدم تلاش برای کشف عیوب و رازهای مردم که پنهان است، دورکردن کینه دشمنی نسبت به مردم از قلب خود، و …. در ادامه درخصوص شناخت طبقات اجتماع شامل:

 

لشکریان ، امیران و نویسندگان ، قاضیان ، کارمندان ، مالیات دهندگان ، بازرگانان ، طبقه محروم و سپس وظایف والی نسبت به هر یک از طبقات ذکر شده و مشخصات و صفات هر یک از طبقات به طور مشروح ارائه شده ست و سپس به وظایفی که والی شخصاً عهده دار آنهاست به همراه مواردی که لازم است والی مستقیماً نظارت کند و در پایان این بخش وظایف فردی و اجتماعی والی ارائه شده است در بخش دوم با استفاده از قرآن مجید معیارهای گزینش مدیران و فرماندهان در قرآن مجید شامل ایمان به هدف ، علم و قدرت ، امانت داری و درستکاری ، صداقت و راستی ،‌ وراثت صالحه ، سعه صدر ، دلسوزی و عشق به کار ،‌ تجربه و آزمودگی ، شجاعت  و قاطعیت عدالت و دادگری ، پایگاه مردمی‌، پای بند بودن به اصول و ضوابط و انتها ویژگیهای پنجگانه فرمانده بزرگ اسلام حضرت ختمی‌مرتبت پیامبر اکرم ( ص) که درآیه 128 سوره توبه آمده است ارائه شده و در پایان نتیجه گیری مبنی بر اینکه مهمترین عامل و موثرترین عامل کارگزاران نظام می‌باشند زیرا احکام الهی فاقد نقص و عیب بوده لذا در صورت اجر سعادت بشری تأمین خواهد شد، لیکن اجرا کنندگان این احکام هستند که می‌توانند در اجرای آن اگر از شرایط لازم برخوردار باشند موفق شده و در غیر اینصورت باید شاهد رخت بر بستن عدالت و برقراری ظلم و تبعیض در جامعه بود . زیرا بی عدالتی نتیجه ای جز دوری مردم از نظام و عدم موفقیت نظام اسلامی‌چیزی به همراه نخواهد داشت با این تفاوت که عدم موفقیت نظام را در این مرحله دیگر به کارگزاران نسبت نداده بلکه ریشه عدم موفقیت ( را با توجه به تبلیغات فعل حاکم بر جهان ) را در ناکارآمدی نظام اسلامی‌خواهند داشت. ضمناً کلید واژه های این بحث شامل :

 

والیان ـ صفات ـ وظایف اهداف ـ فرماندهان ـ مدیران می‌باشد.

 

 

مقدمه :

 

یکی از چالشهای اصلی فرا روی ادیان، موضوع کار آمدی آن دین در عصر حاضر است.

 

امروزه شیوه متخذه در سطح جهان مخصوصاً جوامع غیر اسلامی‌و آن دسته از جوامعی که اسلام را نیز در قالب برداشت های مسیحی پروتستان در آورده و نقش فردی برای دین قائل شده اند اکثراً معتقدند دین قادر به ارائه الگوی مناسب برای اداره جامعه نیست لیکن در مقابل اسلام مدعی است با بیان کردن دستورات اسلام جوامع به تعالی رسیده و قادرند زمینه رشد و کمال انسانها را در عین بهره برداری از رفاه و آسایش فراهم نمایند اما برای پیاده کردن این دستورات نیاز به مجریانی است که بتواند این احکام را بخوبی پیاده کنند در غیر اینصور ت مشکلات جوامع دیگر بروز خواهد کرد که در این راستا بهترین راهنما کُتب آسمانی و دستورات حیات بخش پیامبران الهی و ائمه معصومین (ع) می‌باشد که دراین خصوص فرمایشات مولا امیرالمومنین در انتخاب کارگزاران و بیان صفات و ویژگیهای آنها به تفکیک اقشار و متناسب با مسئولیتها می‌تواند راهنمای مناسبی برای کارگزاران نظام اسلامی‌باشد و چنانچه در انتخاب افراد ملاکهای مربوطه رعایت نشود و روابط بر ضوابط مطروحه حاکم شود دیگر نمی‌توان انتظار داشت افرادی که شایسته انجام کاری نیستند از عهده آن کارها به نحو شایسته برآیند و در نتیجه متأسفانه شاهد ناکارآمدی نظام به جای ناکارآمدی کارگزاران حاکم خواهد شد لذا به دلیل اهمیت این موضع که به کلیت و تمامیت هر نظامی‌بر می‌گردد و مخصوصاً در زمان فعلی که تلاش دشمن بر تبلیغ ناکارآمدی نظام های اسلامی‌است پرداختن به این موضع می‌تواند مشکلات ریشه ای فراروی نظام را دفع کند .

 

بیانات مولا امیرالمومنین در همه زمینه ها هادی و کارگشاست اما با استفاده تخصصی از آن در موارد مختلف می‌توان این فرمایشات را در جامعه کنونی کاربردی کرده و با خارج کردن آنها از حالت توصیه ، سفارش وصیت بعنوان دستورالعمل زندگی و قانون اجرایی جامعه تبدیل کرد و با استعانت از این فرمایشات مانع از پیروزی دشمن در این نبرد تبلیغاتی شد .

 

تاکنون نویسندگان زیادی به تفسیر فرمایشات مولا پرداخته و جزوات و مقالات فراوانی مخصوصاً درباره عهدنامه مالک اشتر به رشته تحریر درآمده است اما کمتر مقاله ای اقدام به تفکیک موضوعات و ارائه آن به عنوان فرامینی که هم اکنون لازم الاجرا است  پرداخته لذا این تحقیق در تلاش است با تفکیک مطالب ذیل به طور مشروح به آن بپردازد .

 

1- صفات و مشخصات والیان در نظام اسلامی‌چه می‌باشد .

 

2- ملاکهای گزینش والیان ، فرماندهان و مدیران در نظام اسلامی‌چیست .

 

3- وظایف کلی والیان در برابر مردم و متقابلاً وظایف مردم در برابر والیان چیست .

 

4- وظایف والی نسبت به طبقات مختلف اجتماع چه می‌باشد؟

 

 

بخش اول :

 

کلیات بخش

 

الف : توضیح واژه های کلیدی

 

صفات ، منظور از صفات : ویژگیهای که هر فرد برای احراز شغل باید داشته باشد این ویژگیها به گونه ای است که ممکن است فرد از ویژگیهایی زیادی برخوردار باشد و انسان خوبی بوده اما نداشتن یک صفت خاص می‌تواند دلیل عدم صراحت فرد برای احراز آن شغل خاص باشد بعنوان مثال شجاعت برای فرماندهان عالی ارتش و یا امانت داری و صداقت برای عناصر اطلاعاتی

 

والیان : منظور تمامی‌مسئولینی که از طرف حاکم مسئولیتی به آنها واگذار شده و خوب و بد اعمال آنها به رهبر منتسب می‌شود .

 

وظایف : آن دسته از کارهای که پس از انتصاب فرد به مسئولیتی بر عهده او گذارده شده و برای انجام آن اختیاراتی نیز به او داده می‌شود اگر مسئولی به کارهای متعددی به پردازد اما آنچه به او محول شده انجام ندهد در اصل وظیفه خود را انجام نداده اگر چه در سایر بخشها مفید و موثر باشد.

 

اهداف : نتیجه و عافیتی که برای انجام اعمال در نظر گرفته شده است ، اهداف مسیر حرکت و سرانجام کار را مشخص می‌کند در اینجا با بیان هدف منظور تعیین مسیر نیز مد نظر است و فقط رسیدن به هدف بدون در نظر گرفتن نوع وسیله ای که در راه رسیدن به آن استفاده شده منظور نیست .

 

ب : اختصارات

 

خ : خطبه

 

ح : کلمات قصار و حکمت های امام علیه السلام است

 

دعا ؛ اشاره به دعاهای حضرت

 

ک : اشاره به « و من کلام له علیه اسلام »

 

ر : نامه ها که به عنوان « کتب و رسائل » ضبط شده است

 

وص : وصیتنامه با عبارت « و من وصیّه له علیه السلام است .»

 

 

فصل دوم

 

معرفی نهج البلاغه فیض الاسلام

 

اگر اعجاز قرآن را در حاصل جمع دو جنبه « محدویت ظرفیت کلمات » و « عمق محتوی و وسعت معانی با ابعاد نامتناهی » بدانیم بی شک کلام امیرالمومنین علی علیه السلام مقام نخست را پس از کلام وحی بخود اختصاص خواهد داد .

 

در کلام امام (ع ) عمیق ترین و گسترده ترین مفاهیم حیاتی انسان در ابعاد وسیعی در قالبهای محدود لفظی گنجانیده شده و معانی نامحدودی در زمینه ناشناخته ترین مسائل انسانی با کوتاهترین و کمترین کلمات و الفاظ بیان شده است و با نگاه دیگر کلام امام قالب لفظی موجود شخصیت نامتناهی اوست؛ اندیشه نامتناهی و صفات و کمالات فوق بشری و ابعاد روح بزرگ و منبسط علی (ع) وقتی دریک تصویر لفظی و کلامی‌منعکس شود به شک عالی‌ترین جلوه اعجاز متجلی خواهد شد بالاخص اگر به این نکته نیز توجه شود که کلام امیرالمؤمنین (ع) در خطبه‌ها و کلمات قصار در حقیقت تطبیق آیات و مقاصد وحی بر زوایا و اعماق زندگی بشر و حوادث تاریخ گذشته و حال و آینده انسانی است و سخنان علی ( ع ) چندی جز گسترش فروغ وحی و تابش نور قرآن بر ایده ها و آمالی که در زندگی او جامه عمل می‌پوشد و روشنگری موضع حوادث تاریخ از نظر وحی و اسلام نیست .

 

این ویژگی را در ارتباط پیچیده گفتار امام با حوادث ربع اول نخستین قرن تاریخ اسلام باید جستجو کرد آنگاه که امت همزمان با از دست دادن پیامبر (ص) از مسیر صحیحی که وحی مقرر کره بود خارج می‌شود و جامعه اسلامی‌بجای اینکه تصویر زنده خواسته وحی باشد منعکس کننده زشت ترین امیال پست بشری و تصادم منحط ترین خواسته‌های شیطانی می‌گردد کلام امام چون مشعل فروزان فرا راه آغاز و انجام مسیر این خواسته ها و تصادمها تا اعماق تاریخ را روشن می‌کند و برای همه نسلها هدف و مسیر صحیح را از مقاصد شوم و راههای پلیدی متمایز می‌سازد و در حقیقت با این شاهکار با عجاز وحی تجلی دیگری می‌بخشد.

بخش سوم :

 

فصل اول : معیارهای گزینش قرآنی

 

در اینجا قبلی از هر چیز به سراغ معیارهائی که در قرآن مجید برای گزینش فرمانده یا مدیر یا کارکنان آمده می‌رویم تا الگوئی باشد برای بحثهای آینده ما .

 

در سه سورة قرآن مجید ( بقره ، یوسف و قصص ) به سه گونه معیار برای سه گونه پذیرش مسؤلیت اشاره شده است .

 

1 – در سورة بقره در داستان « طالوت و « جالوت » و انتخاب طالوت به عنوان فرماندهی بنی اسرائیل به وسیله پیامبر آن زمان اشموئیل برای پیکار یا جالوت که سلطان جبار آن زمان بود روی دو ویژگی مهم یعنی گستردگی علم و جسم تکیه شده است آنجا که می‌فرماید :

 

ان الله اصطفاه علیکم و زاده بسطة فی العلم و الجسم والله یؤتی ملکه من یشاء‌ والله واسع علیهم .

 

(خداوند او را بر شما برگزیده و به او توانائی جسمانی و علمی‌بخشیده و خداوند حکومت را به هر کسی بخواهد (شایسته ببیند می‌بخشد و خداوند توانا و دانا است)  (بقره – 247)

 

روشن است که قدرت جسمانی و فکری دو شرط اساسی برای پیکار با دشمن سر سخت است .

 

2 – در سوره یوسف به هنگامی‌که پیشنهاد سرپرستی خزانه داری مصر از سوی یوسف مطرح شد او روی امانت و آگاهی خویش تکیه کرده و می‌گوید :

 

اجعلنی علی خزائن الارض انی حفیظ علیم .

 

(مرا سرپرست خزائن این سرزمین کن که من حافظ و امینم) [1]

 

قابل توجه اینکه در معیارهای قرآنی در هر مورد روی صفاتی متناسب با همان پست و مقام تکیه شده است .

 

در مورد فرماندهان روی عنوان « زاده بسطة فی العلم و الجسم »

 

در مورد کارکنان روی عنوان « القوی الامین » .

 

و در مورد حافظان مدیریت و بیت المال روی عنوان « حفیظ علیم » .

 

و با توجه به اینکه مدیریت و فرماندهی به خاطر برنامه های پیچیده عصر ما نسبت به گذشته تفاوت بسیار پیدا کرده ، ناچار برای گزینش مدیرها و فرماندهان باید یک سلسلة اصول کلی مشترک را در نظر گرفت که در قرآن به آن اشاره شده ، و یک سلسلة شرائط ویژه که متناسب با همان بخش مدیریت و فرماندهی است که باید به آن افزوده شود .

 

ناگفته پیداست که برای مدیریت امور مالی بیش از هر چیز « امانت » و « علم و آگاهی » لازم است .

 

3 – در داستان موسی و شعیب به هنگامی‌که یکی از دختران شعیب پیشنهاد انتخاب موسی را برای سرپرستی اموال خانواده شعیب و چوپانی گوسفندان می‌دهد روی «قوت» و « امانت » او تکیه می‌کند و می‌گوید :

 

یا ابت استأجره ان خیر من استأجرت القوی الامین .

 

« پدر ! او را استخدام کن زیرا بهترین کسی که می‌توانی استخدام کنی کسی است که هم « نیرومند » باشد و هم « امین » و پاک ( و این جوان این هر دو صفت را به خوبی دارا است .[2]

 

این معیارها به  طور سر بسته و فشرده در سوره های مختف قرآنی آمده است.

 

فصل دوم: چهارده ویژگی عمده مدیران و فرماندهان

 

1 – ایمان به هدف

 

قبل از هر چیز باید به این نکته توجه داشت که ما در چهار چوبه یک نظام مکتبی بحث می‌کنیم و طبعاً « ایمان به هدف » در اینجا مفهوم ایمان به مکتب و مبانی مکتبی را دارد، یک مدیر و فرمانده مکتبی نه تنها نمی‌تواند در برابر آن مکتب بی تفاوت باشد ، بله باید ایمان عمیقش به تعلیمات آن مکتب انگیزه اصلی او را در انجام وظائفش تشکیل دهد.

 

در اینجا مسئله از شکل سلسة مراتب، و احساس مسئولیت در برابر مقام فوق، بیرون می‌آید ، و شکل « خودجوشی » را به خود می‌گیرد.

 

قابل توجه اینکه قرآن مجید دربارة پیامبر اسلام (ص) می‌گوید: آمن الرسول بما انزل الیه من ربه و المؤمنون: «پیامبر (ص)  (قبل از هر کس) به چیزی که از سوی خدا بر او نازل شده ایمان آورده، و مؤمنان (یشگام) نیز ایمان آورده اند. [3]

 

ایمان رسول خدا (ص) به «ما انزل اله» از تمام تلاشها و کوششها و در تمام زندگانیش آشکار بود.

در هیچ یک از تواریخ دیده نشده که پیامبر (ص) در جائی از میدان جهاد فرار کرده باشد، حتی در میدان احد که اوضاع به منتها درجه وخامت رسید، و گروه زیادی از لشکر جز خاصان – یا طبق روایتی جز علی (ص) از میدان کنار رفتند، پیامبر (ص) چون کوه پابر جا ایستاده و با اینکه جراحات پیشانی و شکستگی دندان او ر

 

---

 

[1] سوره یوسف 55

 

[2] قصص – 26 .

 

[3] بقره 285 .