مقاله نقـد مبـانی فـکری انجمن حجتیه در 88 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

فهرست

فصل اول
کلیات
فصل دوم
2-1- توصیف
2-1-1- عقلائیت و خرد ورزی
2-1-2- نفی اخباری گری
2-1-3- نفی عقل فلسفی
2-1-4- مفهوم عقل در دیدگاه تفکیک
2-1-5- کیفیّت پیدایش معرفت
2-1-6- ارزش معلومات
2-1-7- فلسفه ستیزی
نفی فلسفه به صراحت
استدلال بر تباین کلّی فلسفه و شریعت
2-1-8- از افراط تا تعدیل ( از فلسفه ستیزی تا فلسفه پذیری )
2-2- تحلیل
2-2-1- واژه شناسی
معرفت شناسی
2-2-2- پیشفرضها
2-2-3- پیشفرضهای رقیب
2-2-4- لوازم پیشفرضها
2-2-5- نظام بحث
2-3- نقد وبررسی
2-3-1- نقد زبانی
2-3-2- سازگاری درونی
2-3-3- سازگاری برونی
2-3-4- سازگاری با واقع
منابع و مآخذ

منـابع و مـآخـذ

1- اصفهانی میرزامهدی ، اعجاز القرآن ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، شماره 12412 .

2- اصفهانی میرزامهدی ، ابواب الهدی ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، شماره 12412 .

3- اصفهانی میرزامهدی ، معارف القرآن ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، شماره 8472 .

4- تهرانی میرزاجواد ، بحثی در فلسفه بشری و اسلامی ، تهران بنیاد بعثت

5- تهرانی میرزاجواد ، عارف و صوفی چه می گویند ، چاپ دوم 1359 .

6- تهرانی مبرزاجواد ، میزان المطالب ، قم ، مؤسسه در راه حق ، چاپ چهارم 1374 .

7- حلبی شیخ محمود ، التوحید و العدل ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، 24349 .

8- حلبی شیخ محمود ، تقریرات ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، شماره 12480 .

9- حکیمی محمدرضا ، مکتب تفکیک ، تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ، چاپ اول 1375 .

10- قزوینی شیخ مجتبی ، بیان الفرقان ، ج1 ، مشهد ، 1370 هـ . ق

11- قزوینی شیخ مجتبی ، بیان الفرقان ، ج2 ، تهران دارالکتب الاسلامیه ، چاپ چهارم ، 1371 هـ . ق

12- قزوینی شیخ مجتبی ، بیان الفرقان ، ج3 ، تهران ، جامعه تعلیمات اسلامی ، 1373 هـ . ق

13- مروارید حسنعلی ، تنببیهات حول المبدء و المعاد ، مشهد ، بنیاد پژوهش های اسلامی ، چاپ چهارم 1377 .

2-1- توصیف‏

2-1-1- عقلانیت و خرد ورزى

در ابتدا ذکر این نکته ضروری است ، که عموم تفکیکیان پیرو مکتب عالی شأن اجتهاد در “فروع” و به اصطلاح مکتب “اصول” در مقابل اخباری گری می باشند ، با این وصف آنها در اصول دین به مشی اصولی پایدار نمانده و راه دیگری را برای خود برگزیده اند که اگر چه تلاش کرده اند از عقل اصطلاحی فاصله بگیرند و مشی فلسفی را در مواجهه با عقل کنار بگذارند و با آن به سختی مبارزه کنند و راه دیگری ابداع نمایند تا عقل گرایی خود را تضمین نمایند اما درگستره نظریه پردازی ها به وضوح به التقاط از اخباریگری و ظاهرگرایی اشعری ، دچار آمده اند ، کم و کیف روشی تفکیکیان را در مباحث معرفت شناسانه دنبال خواهیم کرد تا از نص صریح بیانات بزرگان این دیدگاه ، میزان نوآوری و توفیق آنان را در ارائه مدل فکری و شیوه معرفتی ، مشاهده کنیم .

آیا در دیدگاه تفکیک عقل از ابزار و منبع معرفت به‌شمار مى‏آید ؟

جهت پاسخ ، ابتدا پرسش را به دو بخش تقسیم مى‏نمائیم . اساس این تقسیم بر این مطلب استوار است که منظور از « عقل » بیان گردد ، و بر مبناى این تقسیم ، پاسخ هر قسم نقیض پاسخ قسم دیگر است .

در این دیدگاه تأکید مى‏گردد که « عقل » به معناى فلسفى ، از ابزار معرفت و منابع آن محسوب نمى‏گردد . اما اگر از عقل مفهوم و معناى دیگرى مغایر با مفهوم فلسفى آن ، اراده شود چنان چه این دیدگاه مدعی تصویر چنین معنایى است ، « عقل » از منابع معرفت و البته منبع انحصارى و از « حجیت ذاتى » برخوردار و همیشه غیرقابل خطا و اشتباه است . همین حجیت ذاتى براى عقل و معرفت پدیدآمده از آن ، دور و تسلسل چراها را ازبین مى‏برد . آن‌چه شایسته عنوان « حجت و برهان » است معرفت برآمده از این « عقل » است ، چنانچه در آیات کریمه و روایات شریفه مراد از حجّت و برهان همان « علم و عقل » است ، که از سنخ حقیقت واحد برخوردار هستند .

بر این اساس ، عقل‌گرائى در این دیدگاه کاملاً مورد پذیرش است ، اما به معناى متفاوت از آنچه فلسفه از عقل مراد مى‏کند .

دو نکته در این جا باید تبیین گردد تا عقل‌گرایى را مورد پذیرش این دیدگاه قرار دهد .

نکته اول در نفى مشى اخباری‌گرى و نکته دوم در نفى مشى فلسفى . بنابراین با نفى این دو طرف در این دیدگاه سعى شده است تا راه میانه جستجو گردد . راهى که به اخباری‌گرى ختم نگردد و یا به فلسفه نینجامد . در مواجهه با عقل ، از اخباری‌گرى به حاشیه تفریط و از فلسفه به افراط تعبیر نموده‏اند .