بررسی اثر بخشی گروه درمانی در پیشگیری از عود بیماران وابسته به مواد مخدر و محرک در 97 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

توضیحات پایان نامه مورد نظر

پایان نامه کارشناسی با فرمت doc در پنج فصل:

فصل 1 مقدمه پژوهش

فصل 2 پیشینه و ادبیات پژوهش

فصل 3 روش پژوهش

فصل 4 یافته های پژوهش

فصل 5 بحث و نتیجه گیری

فهرست مطالب

متن فارسی هر فصل با فونت B lotus و فرمت ورد و قابل ویرایش

ضمیمه ها

منابع فارسی و انگلیسی به شیوه APA

خلاصه ای از پایان نامه:

بیان مسئله:

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور ایران نیز همانند سایر کشورهای جهان در حیطه مبارزة نظامی و انتظامی با موادمخدر به فعالیتهای عدیده‌ای پرداخت و از آنجا که ایران در مسیر ترانزیت موادمخدر قرار دارد، میزان محموله‌های قاچاق مواد نیز از کشور ایران در مقایسه با سایر کشورهای همسایه از میزان نسبتاً بالایی برخوردار است بطوریکه براساس آمار دفتر کنترل موادمخدر سازمان ملل UNODC در حدود 90 درصد مواد افیونی (اپیوئید) اروپای غربی از ایران ترانزیت می‌شود.

مصرف مواد اعتیادآور در کشورمان ایران سابقه‌ای تاریخی دارد بطوریکه خواص روانگردان حشیش برای اقوام آریایی (سکاها) شناخته شده بود و از آن در مراسم عزاداری به شکل حمام بخار استفاده می‌کردند و همچنین پزشکان اسلامی مانند زکریای رازی و بوعلی‌سینا نیز از خواص ضد درد و خواب‌آور تریاک مطلع بودند و آن را برای بیماران نیازمند تجویز می‌کردند.

این سابقة فرهنگی و همچنین مجاورت ایران با کشورهای تولید کننده مواد اعتیادآور (افغانستان و پاکستان) زمینه را برای سوءمصرف مواد مهیا نموده، بطوریکه طبق تحلیل آمارهای رسمی مراکز نگهداری معتادان، زندانها و ستاد مبارزه با موادمخدر شیوع اعتیاد در ایران از روندی رو به رشد برخوردار بوده است. بر اساس آمارهای رسمی یک میلیون و دویست هزار معتاد به مواد مخدر در کشور وجود دارد (وزارت بهداشت 1380) همچنین در یک ارزیابی سریع وضعیت سوء مصرف مواد ، آمار وابستگی به مواد درکشور ، یک میلیون و هشتصد هزار نفرذکر شده ( نارنجیها و همکاران 1383 ) ولی در آمارهای غیر رسمی این آمار تا 4 میلیون نفر نیز بیان شده است (مکری 2004 )

اما متأسفانه برخورد تک بعدی در امر مبارزه فیزیکی و نظامی با موادمخدر نتوانست این روند رو به رشد را کاهش دهد و یا حتی آن را کنترل نماید. بدنبال روند رو به رشد اعتیاد، کشفیات موادمخدر و جرائم ناشی از سوءمصرف مواد، سازمان بهزیستی کشور از سال 1375 فعالیتهایی را در زمینة کاهش تقاضای موادمخدر آغاز نمود. کارشناسان این سازمان بر اساس تجربیات موفق سایر کشورها چنین استدلال می‌کردند که باید تقاضای مصرف این مواد را کاهش داد، باید به سمتی قدم برداشت که گروههای در معرض خطر سوءمصرف مواد خود آگاهانه بسراغ آن نروند و این هم میسر نخواهد شد مگر از طریق ارتقاء دانش، نگرش و فرهنگ آن جامعه. لذا می‌بایست آموزش در کلیة سطوح براساس نیاز مخاطبان در صدر فعالیتها گنجانیده شود و سایر اصول و سیاستهای پیشگیری نیز مد نظر مسئولین امر قرار گیرد. بدنبال این حرکت جدید، سازمان بهزیستی کشور با وجود قوانین صریح و اکید بر علیه سوء مصرف مواد، مراکزی را تحت عنوان مراکز پذیرش و پیگیری معتادان در استانهای کشور تأسیس نمود. با وجود این قوانین سخت بر علیه معتادان میزان استقبال از این مراکز باعث گردید تا سیاستگذاران کشور قوانین مبارزه با موادمخدر را تغییر دهند و این سرآغازی برای ترویج فرهنگ و دیدگاه بیماری‌نگر در مقولة اعتیاد بود.

مسئله اتخاذ روش درمانی مناسب برای افرادی که دچار وابستگی به مواد مخدر هستند از دیرباز مورد توجه محققین در این زمینه بوده و بنظر می رسد با گذشت زمان در حال تبدیل به یکی از چالشهای علوم پزشکی می باشد . افراد دچار وابستگی به مواد مخدر دچار مصائب مختلف جسمی و روانی شده و اخـتلال عـملکرد آنـها در خـانواده و اجتماع ، و همچنین رفتارهای ناشی از وابستگی این گروه / سایر افراد خانواده و جامعه را نیز به نحوی تحت تأثیر قرار داده و این تأثیر جدایی از هر فرهنگ و نژاد، به مهمترین مسئلة در خانواده تبدیل شده و بحرانی جدی را ایجاد می نماید .

فرد و خانواده افراد دچار وابستگی پس از گذشت مدتی، درمان و رهایی از این مشکل را به عنوان اولویت اول مسائل در زندگی در نظر گرفته و هزینه های بالای اقتصادی و روانی را به منظور حل این مشکل صرف می کنند . سالها از تحقیقات در زمینه های درمان وابستگی به مواد مخدر می گذرد و روشهای مختلف درمانی شامل مصرف داروهای آگونیست یا آنتاگونیست یا آگونیست- آنتاگونیست و یا آگونیست گیرنده آلفا دو آدرنرژیک ایجاد تشنج با انسولین و یا ECT و اخیراً روشهای سریع مورد استفاده قرار گرفته است . در درمانهای غیر دارویی ، روشهای مختلف درمانی از قبیل : رفتاردرمانی ، شناخت درمانی، درمان شناختی – رفـتاری و..... در مـواردی درمـان با طب آلترناتیو ، مثل : طب سوزنی ، درمان با داروهای گیاهی ، هومیوپاتی و... نیز سالها مورد آزمون و خطا و بررسی محققین بوده است.

مـتأسفانه بـرخـلاف بـسیاری از درمـانها در زمینه سایر بیماریها ، کلیه درمانهای فوق ، نتایج ناامید کننده ای را در دراز مدت به دنبال داشته و در گزارشهای بسیاری از محققین رقم عود نزدیک به 100% را برای مجموعه این درمانها ذکر کرده اند .

نـتایج ناامید کننده از سم زدایی وابستگان به مواد مخدر در سالهای اخیر درمانهای نگهدارنده با متادون، بوپرنورفین و LAAM را مد نظر قرار داده است و در بررسیهای به عمل آمده ، درمان نگهدارنده، در کاهش مصرف مواد مخدر و همچنین ماندگاری بیماران در دوره درمان و مقرون به صرفه بودن مؤثرتر از سم زدایی اعلام شده است. امروزه گروه درمانی در بسیاری از مراکز ترک اعتیاد در کنار درمان های نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرد ولی تحقیق و پژوهش خاصی در زمینه تاثیرات گروه درمانی در کمک به درمان اعتیاد صورت نگرفته است بنابراین پژوهش حاضر قصد دارد با مقایسه دو گروه که با درمان نگهدانده در مرکز ترک اعتیاد امید نو در حال درمان هستند ، گروهی که گروه درمانی را در کنار درمان نگهدارنده طی می کنند و گروهی که گروه درمانی را در کنار درمان نگهدارنده طی نمی کنند ، میزان اثرات گروه درمانی را در پیشرفت درمان و پیشگیری از عود درمان مورد بررسی قرار دهد.

ضرورت و اهمیت تحقیق :

درمان مجموعه‎ای است از اقدامات پزشکی ، روانشناختی و اجتماعی که در جهت سم‎زدایی (Detoxification) معتادان و جلوگیری از مصرف مجدد مواد توسط آنان ، به کار گرفته می‎شود . یکی از تفاوتهای عمده درمان سوءمصرف مواد و درمان بیماریهای طبی این مسئله است که استفاده از خدمات پزشکی معمولاً با رضایت و اراده خود بیمار صورت می‎گیرد اما در سوءمصرف مواد ، اغلب این نظام قضایی – انتظامی و یا خانواده فرد است که وی را به زور وارد درمان می‎کند . فرض خانواده و اجتماع بر این است که مشکلات اجتماعی ، خانوادگی ، اقتصادی و بهداشتی معتاد مربوط به مصرف مواد وی است و لذا با درمان اعتیاد باید تمامی مشکلات یاد شده بر طرف گردد . در بسیاری از موارد ، جامعه و نهادهای مدنی و قانونی به خواسته‎ها و علایق بیماران توجهی ندارد و صرفاً به برطرف شدن مشکلات علاقه‎مندند . (UNODC3, 2003)

محاسبات نشان می‎دهد که هر دلار که خرج درمان می‎شود به میزان 4 تا 7 دلار از هزینه‎های جرائم مرتبط با مواد و هزینه‎های دستگاه قضایی و زندان کم می‎کند . اگر صرفه‎جویی در مراقبتهای پزشکی را هم به این میزان بیفزاییم این صرفه‎جویی به میزان 12 به 1 می‎رسد . (UNODC3, 2003) درمان موجب کاهش تزریق وریدی مواد و در نتیجه کم شدن خطر ابتلای به ایدز و هپاتیت B و C می‎شود . درمان باعث بهبود وضعیت خانواده و زندگی اجتماعی شده و توانایی شغلی را افزایش می‎دهد .

البته عده‎ای از معتادان ممکن است حتی بدون درمان کاملاً بهبود یابند . عده دیگری نیز ممکن است متعاقب درمان وارد یک دوره بهبود طولانی‎ مدت شوند . اما بسیاری از کسانی که دچار اعتیاد می‎شوند عودهای متعددی را متعاقب درمان متحمل خواهند شد و این آسیب‎پذیری برای سالها و چه بسا تا آخر عمرشان باقی خواهد ماند . به عبارت دیگر بسیاری از کسانی که هر گونه درمانی را شروع می‎کنند پیش از تکمیل دوره ، درمان را رها کرده یا توصیه‎های پزشکی مبنی بر بقای بر درمان یا تداوم در مراقبتهای پزشکی را جدی نمی‎گرفتند . (وزیریان ، 1382)

اهداف پژوهش :

هدف اصلی تحقیق بررسی اثر بخشی گروه درمانی در پیشگیری از عود بیماران وابسته به مواد مخدر و محرک تحت درمان نگهدارنده دارویی مراجعه کننده به کلینیک ترک اعتیاد امید نو است .

فرضیه های تحقیق :

- وابستگان به مواد مخدر تحت درمان ( نگهدارنده و گروه درمانی ) عود کمتری از وابستگان به مواد مخدر گروه گواه تحت درمان ( نگهدارنده ) دارند .

- وابستگان به مواد مخدر و محرک تحت درمان ( نگهدارنده و گروه درمانی ) عود کمتری از وابستگان به مواد مخدر و محرک گروه گواه تحت درمان ( نگهدارنده ) دارند .

پیشینه تحقیق :

دکتر احمدی در پژوهشی با عنوان (( بررسی مقایسه ای سم زدایی سریع تعدیل شده و سم زدایی با متادون در بیماران وابسته به مواد مخدر مراجعه کننده به درمانگاه ترک اعتیاد تهران )) این تحقیق بر روی 500 نفر بیمار درمانگاه تخصصی ترک اعتیاد تهران که از اسفند 1383 تا دیماه 1384 به آن مرکز مراجعه نموده بودند و به صورت تصادفی در دو گروه 250 نفره جای داده شده بودند انجام شد. گروهA شامل 250 نفر بود که با تجویز متادون وکاهش تدریجی دوز آن تحت درمان قرار گرفتند وگروه B شامل 250 نفر بود که 3 روز متادون مصرف نموده وسپس بستری شده وبا استفاده از نالترکسان وباکلوفن تحت درمان قرار گرفتند . نتایج به شرح زیر می باشد :

این بررسی نشان داد که گروه B دورة سم زدایی را با موفقیت بیشتری از گروه Aبه پایان رساندند(گروه B 100% وگروه A40% ) ، همچنین بیماران گروهB درفاصلة یکماهة پس از سم زدایی کمتر از گروه A دچار عود شدند ( گروه B9/54% وگروه A 2/37% ) ولی در بیماران گروه A که سم زدایی را با موفقیت به اتمام رسانده بودند ( 40% از مجموع گروه ) در فاصله یک ماه پس از سم زدایی در مقایسه با گروه B کمتر دچارعود شدند( گروه A 93% از سمزدایی شدهها) ( گروه B 9/54% از سم زدایی شده ها ) علائم محرومیت در هر دوگروه به میزان کم بود ولی علائم محرومیت عینی یکساعت پس ازمصرف نالترکسان در گروه B بیش ازگروه Aبود وپس از 48 ساعت وهفته اول وماه اول تفاوتی بین دو گروه نبود.

دکتر ناصر گودرزی در پژوهشی با عنوان (( اثر بخشی روش درمان فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی بر درمان بیماران وابسته به مواد افیونی )) ، یکصد و بیست نفر بیمار مرد با تشخیص وابستگی به مواد افیونی را که برای درمان نگهدارنده با متادون مراجعه کرده بودند را به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار داده است . در این بررسی افراد به چهار گروه 30 نفری تقسیم شده اند : 1- گروه درمان با روش فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی همراه با متادون 2- گروه درمان با روش فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی همراه با آموزش حمایت خانواده و متادون 3- گروه درمان با روش شناختی – رفتاری همراه با متادون 4- گروه درمان با متادون. نتایج پژوهش نشان می دهد که در هر سه گروه آزمایشی ، شاخص های درمانی شامل بهبود عملکرد اجتماعی ، کاهش رفتارهای بزهکارانه ، بهبود تندرستی ، افزایش بهزیستی روان شناختی ، کاهش درماندگی روان شناختی از گروه دریافت کننده درمان با متادون تنها موثرتر بوده است . روش درمان فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی به نحو قابل توجهی اثر بخشی درمان دارویی را در درمان بیماران وابسته به مواد افیونی افزایش می دهد .

دکتر حسین مولوی در پژوهشی با عنوان (( بررسی اثر بخشی گروه درمانی ساختار یافته و آموزش خانواده در کاهش عود بیماران وابسته به مواد شهر اصفهان ))، 28 نفر از بیماران وابسته به مواد مخدر را که سم زدایی را در مرکز بازتوانی اعتیاد سازمان بهزیستی شهر اصفهان با موفقیت طی کرده بوده اند را به صورت تصادفی در دو گروه ، گروه اول 14 نفر به عنوان گروه آزمایش که در کنار سم زدایی 8 جلسه گروه درمانی دریافت کرده اند و گروه دوم 14 نفر به عنوان گروه گواه که گروه درمانی دریافت نکرده اند . نتایج نهایی نشان داد که گروه درمانی باعث کاهش معنادار میزان وسوسه و تمایل به مصرف مواد در مرحله پس آزمون شده است.